Retoričke tehnike

Ovaj post je nastavak priče o retorici, gdje ću nešto reći o retoričkim tehnikama. 
Retoričke tehnike su, u stvari, jezičke figure i obrazci pomoću kojih akcentiramo, u našem govoru, određenu poruku. Prostije, retoričke tehnike su govorni alati.
Evo nekih od retoričkih tehnika:

• Premoštavanje
• Antiteza
• Anafora
• Epistrofa
• Metonimija

Premoštavanje

Premoštavanja ili preusmjeravanje je retorička tehnika pomoću koje naše odgovore iz "neugodnog polja" u koje je pitanje upućeno preusmjeravamo ili prebacujemo u polje dominacije.

Kontrolisanje tehnike premoštavanja predstavlja idealno prilagođavanje željenog odgovora pitanju.

Ova tehnika je od velike koristi i posebno primjenjiva u intervjuima i debatama.

Evo nekih uobičajnih fraza za premoštavanje:

            - Hajde da pogledamo iz druge perspektive...

            - Postoji podjednaka briga i za...

            - Svakako ne smijemo izgubiti iz vida problem koji se svuda provlači...A postoji još jedna stvar koja je za ovo vezana...

            - To je popularna teorija, ali u stvarnosti...

            - Nije to pravi problem. Pravi problem je...
            - To je odlično pitanje i ja ću rado odgovoriti na njega, samo da prije toga iznesem neke svoje stavove koji će i to osvijetliti iz pravog ugla...

Antiteza

Antiteza ili kontrast je tehnika kojom se naglašavanjem suprotnog ili stvaranjem kontrasta postiže efekat uticaja na slušaoca.

Primjer: "Ako gledamo stvari kakve one jesu, pitamo se da li postoji smisao u potezima koje vuče vlada, ali ako pogledamo stvari iz druge perspektive, zapitamo se da li postoji smisao ovakve vlade."

ili

              "Iako svi znaju da je moglo bolje, mi smatramo da nije moglo gore."

Anafora

Anafora je retorička tehnika kojom se efekat postiže ponavljanjem riječi ili fraze na početku rečenice.

Primjer: Danas smo došli da razgovaramo,

              Danas smo došli da odlučimo,

              Danas smo došli da se dogovorimo

              Danas počinje naš pobjednički put.

ili

             Trebamo više posla,

             Trebamo efikasaniji sistem

             Trebamo brigu za nemoćne i stare

             Trebamo bolji život za sve

             Trebamo nove ljude

Epistrofa

Epistrofa je tehnika koja koristi ponavljanje istih ili riječi istog značenja, na kraju rečenice i time pojačava efekat izjave i snagu poruke.

Primjer: Kada je vladao strah, mi smo se borili.

              Kada je kriminal postao svakodnevnica, mi smo se borili.

              Kada su drugi ćutali, mi smo se borili.

              Kada je nestala svaka nada, opet smo se mi borili.

ili

              Fabrike su se pustošile, svi su ćutali,

              Radnici su se bunili, mnogi su prećutali,

              Narod se organizovao i rekao dosta i svi su zaćutali.

Metonimija

Metonimija je stilska figura, ali i retorička tehnika u kojoj se jedna riječ zamjenjuje drugom sa ciljem da se naglasi vlastiti odnos naspram tog pojma. Za razliku od metafore, koja upotrebljava riječi u prenesenom značenju po sličnosti, kod metonimije riječi se upotrebljavaju s obzirom na povezanost u vremenu i prostoru, to jest da su bliske i imaju vezu prema stvarnim odnosima. 

Metonimija se koristi kad-god i gdje-god je potrebno ostvariti snažnu simboliku u poruci.

Primjer: Narod je izabrao - Većina biračkog tijela je glasala za ...

              Egzodus u stranci - Veliki broj članova napuštaju stranku...

              Zabio mi nož u leđa - Izdao me čovjek kome sam vjerovao